Pasaż Simonsa - Apel Pamięci Żołnierzy Batalionu Chrobry I

W niedzielę, 31 sierpnia, przy pomniku poległych w Ogrodzie Krasińskich odbył  się Apel Pamięci z okazji 70 rocznicy tragicznego w skutkach nalotu bombowego hitlerowskiej Luftwaffe na budynek Pasażu Simonsa, redutę batalionu „Chrobry” broniącego dostępu do Starego Miasta podczas Powstania Warszawskiego. Był to ostatni – po upadku Arsenału – punkt powstańczego oporu w tej części Starego Miasta.

Uroczystość rozpoczęto polową mszą świętą odprawioną przez Biskupa Polowego Wojska Polskiego. Odczytano Apel Poległych i oddano salwę honorową. Uroczystość zakończyło złożenie wieńców i wiązanek kwiatów.

Organizatorem uroczystości było Środowisko Żołnierzy Armii Krajowej Batalionu „Chrobry I”. Uczestniczyli w niej przedstawiciele Parlamentu Rzeczypospolitej Polskiej, Ministerstwa Obrony Narodowej, Dowództwa Garnizonu Warszawa, władz Województwa Mazowieckiego i Miasta Stołecznego Warszawy. Przybyły też kombatanckie i harcerskie poczty sztandarowe oraz rodziny kombatantów.

Gośćmi honorowymi byli uczestnicy tych tragicznych wydarzeń, kombatanci ze Środowiska Żołnierzy Batalionu Armii Krajowej „Chrobry I”, wśród nich członkini Klubu VM, inicjatorka, współorganizatorka i wierna uczestniczka corocznych uroczystości,  ppłk Danuta Gałkowa, która w Pasażu Simonsa walczyła od 14 sierpnia (w chwili nalotu przebywała w szpitalu).

Batalionem dowodził wówczas kpt. Władysław Jachowicz „Konar”. Po nieudanej nocnej próbie przebicia się do Śródmieścia, większość obrońców schroniła się w piwnicach. W chwili bombardowania nie mieli żadnych szans ucieczki. Pod gruzami i w pobliskiej szkole powszechnej przy ulicy Barokowej zginęło ponad ok. 300 żołnierzy Batalionu i ok. 80 osób ludności cywilnej.

"Dzień 31 sierpnia jest dla Batalionu „Chrobry” dniem żałoby, bowiem pod gruzami naszej kwatery – reduty, która nie uległa w bezpośredniej walce z Niemcami, zginęli nasi koledzy i ludność cywilna, wierząc, że żelbetonowy budynek Pasażu Simonsa jest nie do zdobycia. Nalot nieprzyjacielskich samolotów zrównał z ziemią ostatnią placówkę na Starym Mieście" –wspominała Danuta Gałkowa podczas ubiegłorocznych uroczystości.

Latem 1946 roku ekshumowano 99 ciał. Zidentyfikowano mniej niż połowę. Na tym cmentarzysku w 1989 roku postawiono pomnik Batalionu ufundowany przez ocalałych żołnierzy. Zachowano przy tym fragmenty fundamentów szkieletowej konstrukcji.

lilianat