Historia powstania i działalność

Reportaż o Klubie VM zrealizowany dla TVP2 w ramach cyklu pt. „Pożyteczni.pl”, zrealizowany przez Szymona Wochala:

https://www.youtube.com/watch?v=mJHzNCWzDns

KLUB KAWALERÓW ORDERU WOJENNEGO VIRTUTI MILITARI [Klub VM] rozpoczął działalność w 2001 roku jako ogólonopolska organizacja społeczna zrzeszająca weteranów walk z rożnych frontów II wojny światowej, uhonorowanych najwyższym, polskim orderem bojowym VIRTUTI MILITARI, [łac.: cnocie/dzielności żołnierskiej].

Inicjatywa założenia Klubu VM należy do grupy kombatantów, którzy kierowali się potrzebą integracji Dam i Kawalerów Orderu VM, utrzymywania stałego, bezpośredniego kontaktu, zorganizowania wymiernego systemu wzajemnej pomocy i aktywnego wsparcia w trudnościach dnia codziennego, a także w celu upowszechniania tradycji Orderu VM (szczególnie wśród młodego pokolenia żołnierzy, dzieci i młodzieży szkolnej) i jego ochrony przed zapomnieniem.

Już w pierwszych miesiącach działalności do Klubu VM zgłosiło się ponad 400 weteranów walk II wojny światowej, a w roku 2006 Klub VM liczył już ok. 600 członków. Informacja o klubie VM dotarła poza granice Kraju – zgłosili się kombatanci z USA, Kanady, Australii, Szwecji, Wenezueli, Niemiec, Rosji, Ukrainy i Białorusi. Obecnie Klub VM zrzesza 121 członków, przy czym, co należy zaznaczyć, nie wszyscy żyjący weterani odznaczeni Virtuti Militari należą do Klubu VM.

W latach 2002-2006 ścisły Zarząd Klubu VM tworzyli:
- prezes płk w st. spocz. Stefan Bałuk [później gen. bryg., Kanclerz Kapituły Orderu Wojennego VM]
- zastępca mjr w st. spocz. Jacek Cydzik
- zastępca płk w st. spocz. Zbigniew Ścibor-Rylski [od 2005 r. gen. bryg.]
- zastępca płk w st. spocz. Zygmunt Łabędzki
- sekretarz kpt. w st. spocz. Zdzisław Franciszek Piłatowicz 
- skarbnik ppłk w st. spocz. Czesław Zaborowski
- członek Zarządu ppłk w st. spocz. Zbigniew Dębski 

Poza płk. Łabędzkim, który zgłosił swój akces do Klubu VM po przejściu z utworzonego kilka miesięcy wcześniej klubu wrocławskiego, pierwszy Zarząd Klubu VM stanowili inicjatorzy jego utworzenia. Zarząd wybierany jest, zgodnie ze statutem, na okres 4 lat, chyba, że Walne Zebranie zdecyduje inaczej.

W 2006 roku Walny Zjazd wybrał nowy Zarząd:
- prezes kpt. w st. spocz. Zdzisław Piłatowicz
- zastępca ppłk w st. spocz. Eugeniusz Guzek (dotychczas członek Komisji Rewizyjnej)
- zastępca ppłk Henryk Jackowski (dotychczas członek Komisji Rewizyjnej)
- wiceprezes/skarbnik płk w st. spocz. Bolesław Siemiątkowski
- sekretarz ppłk w st. spocz. Zbigniew Dębski
- kpt. w st. spocz. Jerzy Bartnik

Członkami Komisji Rewizyjnej Klubu VM byli: Tadeusz Cybulski, Józef Jassak, Tadeusz Kamiński, Kazimierz Karpowicz. W uznaniu zasług, uczestnicy Walnego Zjazdu przyznali gen. Stefanowi Bałukowi i płk. Zygmuntowi Łabędzkiemu zaszczytny tytuł "Prezesa Honorowego". Ze względu na stan zdrowia, gen. Bałuk zdecydował wycofać swoją kandydaturę do składu nowego zarządu. Podobną decyzję podjął płk Łabędzki, który przez następnych 5 lat nie pracował w Klubie VM, pozostawał jednak w stałym kontakcie telefonicznym z Prezesem kpt. w st. spocz. Zdzisławem Piłatowiczem służąc cenną radą i pomocą.

Zanim doszło do kolejnego, wymaganego zapisami statutowymi, Walnego Zjazdu Sprawozdawczo-Wyborczego, w podziale zadań wśród członków Zarządu musiały zajść zmiany. 10.04.2010 roku wydarzyła się katastrofa samolotu prezydenckiego pod Smoileńskiem. Zginęło w niej wielu przyjaciół Klubu VM, od którym otrzymywalismy wspracie w działaniach na co dzień. W katastrofie zginął też ppłk Zbigniew Dębski, pełniący w Klubie VM obowiązki sekretarza. Rok później, 16 kwietnia 2011 roku zmarł nagle prezes kpt. w st. spocz. Zdzisław Piłatowicz 

Na Zjeździe Jubileuszowym 19 maja 2011 r. ponownie zmnienił się skład Zarządu:
- prezes płk w st. spocz. Zygmunt Łabędzki
- wiceprezes/sekretarz płk w st. spocz. Danuta Gałkowa
- wiceprezes/skarbnik płk w st. spocz. Bolesław Siemiątkowski „Czarny”
- wiceprezes płk w st. spocz. Henryk Jackowski.
Funkcję przewodniczącego Komisji ds. Socjalnych powierzono kpt. w st. spocz. Jerzemu Bartnikowi pseud. „Magik” (po jego śmierci w dniu13.12 2011 roku, od stycznia 2012 r. obowiązki przejął płk w st. spocz. Tadeusz Kowalski), przewodniczącego Komisji Rewizyjnej – mjr. w st. spocz. Henrykowi Jasieckiemu, który w Komisji współpracuje z płk. Henrykiem Ratyną (również – fotoreporter Klubu VM). W 2012 roku do składu Zarządu dołączyli: por. w st. spocz. Tadeusz Socha (obecnie w stopniu kpt. w st. spocz.) i płk w st. spocz. Bronisław Maciaszczyk, któremu powierzono obowiązki skarbnika. 

Po Nadzwyczajnym Walnym Zebraniu Sprawozdawczo-Wyborczym 11 grudnia 2014 roku, skład Zarządu Klubu VM ukonstytuował się w następującym składzie:

prezes: płk Zygmunt Łabędzki
I wiceprezes, przewodniczący Komisji Socjalnej: płk Tadeusz Kowalski
II wiceprezes: płk Bolesław Siemiątkowski
sekretarz: płk Danuta Gałkowa
skarbnik/księgowy: płk Bronisław Maciaszczyk
przewodnicząca Komisji Rewizyjnej: por. Halina Górka-Grabowska
członkowie Komisji Rewizyjnej: płk Henryk Ratyna (pełni w Klubie VM również funkcję fotoreportera) i płk Eugeniusz Salata

W powyższym składzie Zarząd pracuje do chwili obecnej (poza funkcją I wiceprezesa - płk Tadeusz Kowalski zmarł w październiku 2015 roku).
Od 2006 roku przy Zarządzie na stałe pracują oddelegowani z Wojskowego Centrum Edukacji Obywatelskiej  członkowie wspierający: mjr Włodzimierz Henryk Tryka i Liliana Tryka. ej oraz wolontariusz-członek wspierajacy Jacek Piłatowicz (od 2002 roku) i mjr rez. Jan Chłopek (od maja 2015 roku).

Klub VM jest samodzielną organizacją zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sadowym. Nie podlega żadnej organizacji kombatanckiej. Prowadzi działalność we współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej  http://mon.gov.pl/  ("Porozumienie o współpracy" z dnia 27 lipca 2005 roku) oraz jednostkami i instytucjami resortu, w tym przede wszystkim z:

Wojskowym Centrum Edukacji Obywatelskiej http://wceo.com.pl,
Departamentem Komunikacji Społecznej [do 1.04.2015 r. Departamentem Wychowania i Promocji Obronności MON] http://www.tradycje.wp.mil.pl/,
Sztabem Generalnym WP,
Wojskową Służba Zdrowia,
Wojewódzkimi Sztabami Wojskowymi,
Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych http://www.udskior.gov.pl/,
Urzędem m.st. Warszawy http://www.um.warszawa.pl/,
Wojewódzkimi Urzędami Marszałkowskimi, Mazowieckim Kuratorium Oświaty i in.

Realizacja wszystkich zadań możliwa jest  dzięki efektywnemu wsparciu przez Dowództwo Garnizonu Warszawa http://www.dgw.wp.mil.pl/  i 10 Warszawski Pułk Samochodowy http://www.10wpsam.wp.mil.pl/, a także dzięki wsparciu innych instytucji, które mają status zbiorowego członka wspierającego, w tym przede wszystkim EXATEL S.A. - polskiego operatora telekomunikacyjnego http://www.exatel.pl/.

Cele i zadania realizowane przez Klub VM ujęte zostały w Statucie. Oprócz przedsięwzięć o charakterze patriotyczno-historyczno-edukacyjnym, Klub VM realizuje zadania z zakresu spraw socjalnych obejmując bezpośrednią opieką - w ścisłej współpracy ze Sztabem Generalnym WP i Wojewódzkimi Sztabami Wojskowymi - kombatantów zrzeszonych w Klubie VM. Stowarzyszenie udziela pomocy również innym weteranom walk II wojny światowej, niezrzeszonych w Stowarzyszeniu.

Klub VM wspiera Damy i Kawalerów VM w pozyskiwaniu leków, urządzeń medycznych, jak również pomaga w uzyskaniu dostępu do leczenia i rehabilitacji w placówkach służby zdrowia (szpitale, kliniki, sanatoria i uzdrowiska), wnioskuje o przyjęcie do domów opieki, domów kombatanta i hospicjów. Aktywnie uczestniczy w opracowywaniu i sporządzaniu wniosków awansowych.

Jako priorytet w swojej działalności Klub VM uchwalił podejmowanie wszelkich działań o charakterze edukacyjno-patriotycznym na rzecz popularyzacji tradycji Orderu VM i osób nim odznaczonych, w tym również ochrony Orderu Virtuti Militari przed zapomnieniem. Służy temu m.in. działalność redakcyjno-wydawnicza Stowarzyszenia (wspierana finansowo przez Departament Komunikacji Społecznej MON i Urząd m. st. Warszawy, zgodnie z zasadmi uczestnictwa organizacji pozarządowych w konkursie ofert).

Szczególny udział w działalności Klubu VM ma Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, które przez oddelegowanie do pracy w Stowarzyszeniu dwóch osób z własnej obsady etatowej wspomaga realizację zadań statutowych Stowarzyszenia. Wsparcie to polega m.in. na zapewnieniu stałej obsługi biura i sekretariatu Klubu VM, współpracy z zakresu spraw organizacyjnych oraz socjalnych (indywidulnych spraw członków Klubu VM), samodzielnym realizowaniu zadań wydawniczo-redakcyjnych, utworzeniu i prowadzniu strony internetowej oraz organizacji i przeprowadzaniu przedsięwzięć o charakterze proobronnym, sportowym i kulturalnym, ze szczególnym uwzględnieniem młodej kadry Wojska Polskiego oraz młodzieży szkolnej.

 Klub VM wpisuje się w wielu miejscach ze swoimi celami  i  działalnością statutową w działalnia WCEO. Ze strony internetowej WCEO:
"Drugi obszar [działalności WCEO] to przedsięwzięcia szkoleniowe dla kadry i pracowników wojska obejmujące problematykę z zakresu metodyki planowania i prowadzenia działalności kulturalno-oświatowej, upowszechniania historii i tradycji orężnych Wojska Polskiego przez organizację między innymi podróży wojskowo-historycznych, które wpisują się w obchody ważnych świąt państwowych, wojskowych i rocznic historycznych. Uczestnikami tych przedsięwzięć są m.in. Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari, których Minister Obrony Narodowej powierzył opiece Centrum.
Trzecim obszarem jest działalnosć edukacyjna i wychowawcza adresowana do społecznego otoczenia wojska. Dotyczy to w szczególności kształtowania świadomości historycznej i postaw patriotycznych młodego pokolenia przez upowszechnianie wiedzy o tradycjach i współczesności oręża polskiego."

Klub VM od dziesięciu lat obejmuje Patronatem Honorowym Ogólnopolski Konkurs Historyczny i Olimpiadę Tematyczną z cyklu Losy Żołnierza i Dzieje Oręża Polskiego organizowane od wielu lat dla młodzieży szkolnej. Swoim patronatem honorowym otoczyli to przedsięwzięcie Minister Obrony Narodowej i Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Członkowie Zarządu Klubu VM co roku biorą udział w uroczystości finałowej organizowanej m.in. przez Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej w Zamku Królewskim w Warszawie i wręczają finalistom i laureatom ufundowane przez Klub VM pamiątkowe medale (we wcześniejszych latach były też wręczane statuetki).

Patronatem Honorowym Klubu VM obejmowane są również konkursy szkolne i inne przedsięwzięcia z udziałem dzieci i młodzieży, w tym m.in. organizowane przez Gimnazjum
nr 2 im. Kawalerów Orderu Wojennego Viruti Militari i Szkole Podstawowej nr 70 im. Bohaterów Monte Cassino w Warszawie oraz inne, organizowane i współorganizowane przez inne placówki oświatowe, kuratoria oraz Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej.

Członkowie Zarządu Klubu VM biorą aktywny udział w uroczystościach oraz spotkaniach z kadrą Wojska Polskiego oraz z młodzieżą szkolną z głębokim przekonaniem, że mają one szczególne znaczenie edukacyjno-patriotyczne. Spotkaniom tym zawsze towarzyszy wyjątkowa atmosfera, pełna wzruszeń i odczucia wyjątkowości chwili. Spotkania zapadają w serca i umysły uczestników jako szczególna, niepowtarzalna lekcja żywej historii. Lekcja, jakich ciągle zbyt mało i coraz mniej...

Liliana Tryka